Το καθεστώς Ανιές, που ανέτρεψε τον νόμιμο πρόεδρο της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, τον Νοέμβριο του 2019, και αιματοκύλισε τη Βολιβία είχε την αμέριστη συμπαράσταση και της Μεγάλης Βρετανίας, που είδε στο πραξικόπημα μια χρυσή ευκαιρία να «βάλει στο χέρι» το πολύτιμο λίθιο της νοτιαμερικάνικης χώρας.
Η Λατινική Αμερική κατέχει το 54% των αποθεμάτων λιθίου του πλανήτη, και η Βολιβία είναι η δεύτερη χώρα σε αποθέματα λιθίου στον κόσμο, μετά τη Χιλή. Να υπενθυμίσουμε ό,τι το λίθιο, γνωστό και ως «άσπρο χρυσάφι» (white gold), είναι πολύτιμο στην παρασκευή και κατασκευή μπαταριών και στη βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Πριν την ανατροπή της, η κυβέρνηση Μοράλες είχε φτάσει σε συμφωνία για το λίθιο με κινεζικό κονσόρτιουμ εταιριών, γεγονός στο οποίο είχε εξ αρχής αποδοθεί από αναλυτές το αίτιο του πραξικοπήματος. Η κυβέρνηση των πραξικοπηματιών είχε δηλώσει, όταν κατέλαβε την εξουσία, ότι αυτή η συμφωνία δεν θα τηρηθεί.
Η Βρετανική κυβέρνηση έχει, από τον Ιούνιο του 2019, μήνες πριν το πραξικόπημα στη Βολιβία, αναγορεύσει το λίθιο ως «πρώτη προτεραιότητα στη βιομηχανική [της] στρατηγική», όταν ανακοίνωσε και επενδύσεις εκατομμυρίων λιρών στην ανάπτυξη μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, προσβλέποντας σε «κέρδη άνω των 2,7 δισεκατομμυρίων λιρών» και τονίζοντας από τότε ότι «οι διμερείς μας σχέσεις [με άλλες χώρες] είναι ουσιώδεις ώστε να εξασφαλίσουμε ».
Έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας (αγγλιστί Foreign Office, Φόρεϊν Όφις – ελληνιστί γνωστός και ως Οχιά διμούτσουνη), τα οποία έφερε στο φως η ομάδα ανεξάρτητων δημοσιογράφων του Declassified, δείχνουν ότι οι Βρετανοί αποφάσισαν να στηρίξουν το πραξικόπημα και πλήρωσαν ειδικευμένη εταιρία ώστε να «μεγιστοποιήσει την εκμετάλλευση του λιθίου της Βολιβίας», ένα μόλις μήνα μετά την ανατροπή του Μοράλες και παράλληλα «έδρασε ως στρατηγικός εταίρος» των πραξικοπηματιών «οργανώνοντας διεθνή φόρα για τις εξορύξεις» στη χώρα «μόλις ένα τετράμηνο μετά την κατάλυση της δημοκρατίας».
Η εταιρία αυτή φαίνεται στα χαρτιά να έχει ιδρυθεί από απόστρατο υψηλόβαθμο Βρετανό στρατιωτικό, ο οποίος «προσφέρει τις υπηρεσίες του σε εταιρίες εξόρυξης» ειδικά. Στο πλαίσιο της δράσης του, η Βρετανική πρεσβεία στη Βολιβία του προσέφερε επιπλέον βοήθεια, πληρώνοντας και φέρνοντας στην χώρα της Λατινικής Αμερικής εταιρία ψηφιακής ασφάλειας (cybersecurity) «με πολύ στενούς δεσμούς με τη CIA». Αξίζει επίσης να σημειωθεί ό,τι η στενή συνεργασία και η χρησιμοποίηση ανθρώπων της CIA είναι εμφανής και καταγράφεται στα συγκεκριμένα έγγραφα.
Η πρεσβεία της Βρετανίας στην Βολιβία είχε ευρύτατο ρόλο στη στήριξη του καθεστώτος Ανιές, και εκτέλεσε σχέδιο του Φόρεϊν Όφις, χρηματοδοτούμενη από το ειδικό του πρόγραμμα με τον ευγενή τίτλο «Δραστηριότητες Διπλωματικής Δράσης στην Πρώτη Γραμμής» (Frontline Diplomatic Enabling Activity), ένα κονδύλι του βρετανικού ΥΠΕΞ «για σχέδια που βοηθούν τις ενέργειες της πρεσβείας», στην κατεύθυνση καλλιέργειας «διμερών σχέσεων» που θα «εξασφαλίσουν» πρόσβαση στους πόρους της Βολιβίας και δισεκατομμύρια στις βρετανικές εταιρίες. Παράλληλα, αμέσως μετά το πραξικόπημα, οι βρετανοί έθεσαν σε εφαρμογή και χρηματοδότησαν πρόγραμμα που θα «αύξανε την εκμετάλλευση του λιθίου με τη χρήση βρετανικής τεχνολογίας», στις δύο επαρχίες της Βολιβίας (Κοϊπάσα και Πάστος Γκράντες) όπου βρίσκεται το περισσότερο λίθιο.
Μόλις δύο εβδομάδες μετά την ανάληψη από την Ανιές, και με φρέσκια τη σφαγή πολιτών που διαδήλωναν ενάντια στο πραξικόπημα, στη Σενκάτα, το πρόγραμμα αυτό μπήκε σε εφαρμογή, χρηματοδοτούμενο από την Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης (Inter-American Development Bank, IADB), και έλαβε άνω των των 100.000 δολαρίων μόνο για την εκπόνηση της μελέτης. Η Βρετανική πρεσβεία στη Λα Παζ προσέφερε τα υπόλοιπα, για να γίνει η συγκεκριμένη μελέτη, και, αμέσως μετά, το Φόρεϊν όφις χρηματοδότησε άλλες εταιρίες για να ξεκινήσει η παρακολούθηση της περιοχής του λιθίου με δορυφόρους – η μεγαλύτερη από αυτές ανήκει κατά το ένα τρίτο στο βρετανικό κράτος.
Το Μάρτη του 2020, η Βρετανική πρεσβεία στη Βολιβία οργάνωσε μαζί με τον πραξικοπηματία υπουργό εξορύξεων «διεθνές σεμινάριο», με τη συμμετοχή άνω των 300 αξιωματούχων του σχετικού παγκόσμιου τομέα. Το συνέδριο διοργάνωσε η Βρετανική εταιρία Watchman, με ειδικότητα, αποκτηθείσα στην Αφρική, να επιρρεάζουν τις τοπικές κοινωνίες ώστε να αποδέχονται εξορύξεις, με στόχο «την εξεύρεση λύσεων win win στις ιθαγενείς κοινότητες» που θα γίνονταν δυνατές με τη συνεργασία μεταξύ «κυβέρνησης», δηλαδή των πραξικοπηματιών, και Βρετανίας. Αντίστοιχα συνέδρια οργανώθηκαν και στην Αργεντινή
Καμμία από τις εμπλεκόμενες εταιρίες και αρχές δεν απήντησε στα δημοσιογραφικά ερωτήματα που έθεσαν οι ερευνητές του declassified.
Να σημειωθεί ό,τι με βάση τα συγκεκριμένα έγγραφα, η Βρετανική κυβέρνηση θέλει «να καλλιεργήσει» ανάλογες σχέσεις και με την Χιλή και την Αργεντινή – οι δύο αυτές χώρες μαζί με τη Βολιβία αποτελούν το «τρίγωνο του λιθίου».
*η αρχική μου παρόρμηση να βάλω τίτλο «Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;», δεν επικράτησε, διότι λόγω τριημέρου θα μπορούσε να παρεξηγηθεί.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου